Nedir bu mücevher, takı, metal işleri, tasarım sanatı?
Kimdir bu usta sanatçı tasarım icatçısı?
Dilimizin eksikliği ve etiket kaygılarımızdan neye ne diyeceğimizi bilemeyişimizin çaresizliğinde bir takım sınırlar çizmek gerekirse, maksat doğru iletişimse diye, üstüme vazife alarak birkaç açıklama denemeleri sunuyorum…
‘Jewelry’ kelimesi dilimizde farklı şekillerde( takı, mücevher, bijuteri,…) anlamları ayrılarak çevrilmiş, ‘design’ olan kelime de dilimizde tasarım olarak çevrilmiş fakat çoğu zaman netleştirilmemiştir.
Takı: Her türlü malzemeden üretilen, bedenle ya da kıyafet ile ilişkilendirilen, ticari ya da sanatsal kaygılarla üretilmiş nesnelere verilen genel ad.
Kilitli iğne, karabina, bileğe dolanan ayakkabı bağcığı, şapka kelepçe, toka, çanta hariç. Küpe, kolye, yüzük, bileklik, bilezik, broş, halhal, kol düğmesi, yaka iğnesi, kravat iğnesi, pazubent, fibula, piercing, gerdanlık, ve bedene takılan zincirlerle yapılmış ürünleri kapsar.
Genel bahsetmede kullanılan addır.
Tasarım: Üretim sürecinin tümünün planlanmasını ifade eder ve bu sadece resmetme yöntemi değildir. Bu sebeple, tasarımcı; üretim sürecinde gerekli olacak tüm malzeme ve teknik deteylara hakim olmatı ve tıpkı üretilmişçesine tüm soruları yanıtlamalıdır, yetmiyorsa da sorun yaratmalı ve çözmeye çalışmalıdır.
Çizmek sadece üretimdeki estetik kaygının rahatlatıcı bir yansımasının küçük bir bölümüdür. Üretim amacıyla çizim yapan ve ön görsel sunan kişilere illüstratör demek daha uygun olur.
Jewelry kelimesinin dilimizdeki yansımalarına dönecek olursak; sözcük kullanımında takının bazı özelliklerini vurgulamak amacıyla anlamlandırmış ve bu şekillerde de adlandırmışız.
Bijuteri: Değersiz metal ve alaşımlardan yapılmış çoğunlukla seri olarak üretilmiş, zamanın trendleri ve kıyafetlerle uyumu düşünülerek tasarlanmış ve ticari amaçla üretilmiş takılara verilen ad.
Mücevher: Değerli metal ve alaşımlarla, değerli ve yarı değerli taşlarda üretilen takılara verilen ad.
Çağdaş Mücevher: Geleneksel çizginin dışında bir tekniğe hakim, monotonluktan uzak, dinamizmin hakim olduğu değerli metal ve taşlarla üretilmiş takılara verilen genel ad.
Çağdaş Takı: Çağın ruhunu yansıtan, her türlü malzeme ile üretilmiş, tasarı ve sanatsal kaygılarla da üretilmiş takılardır. ( Dilimizde mücevher ve takı ayrımı olduğundan çağdaş sınıflarda da bu ayrımı göze alarak yeniden açıklama ve ayrı tutma gereği duydum.)
Sanatsal Takı/ Mücevher : her türlü malzeme ile yapılmış, mesaj verme kaygısı taşıyan, galerilerde sergilenmek amacıyla, bir duygu ve fikir taşıyan, estetik kaygının hakim olduğu klasikleşebilme özelliği taşıyan takılardır.
Küçük Ölçekli Metal Sanatı : Kuyumcu tezgahında çalışılabilecek ölçekteki çalışmaların incelendiği, sanatsal ve estetik kaygının hakim olduğu alandır.
Usta; icat çıkaran.
Kalfa; ah bir fırsatım olsa diye iç geçirip her seferinde ustanın elini taklit edip bilgeliğine henüz eremeyen.
Çırak; bilip bilmeden yanmayı göze aldığı düşünülen.
Tasarımcı; üretilecek nesnelerin resmini yapan kişilere verildiği düşünülen.
Sanatçı; olduktan sonra ‘cool’ olması gereken.
Zanaatkar; elinde bir sanatı olan, bildiği işi yapan, İşinde gücünde olan.
İfadede netleşmek , yaşamımızı netleştirir, bu sebeple önemlidir.
Hangi alanda olduğunu ve ne iş yaptığını bilmek isteyenlere biraz muzip, biraz belirleyici açıklamalar yapmaya çalıştım…
Bildiğimce,kendimce…
Sevgiler